Kennisbank
Welke geluidseisen worden gesteld voor warmtepompen?
Het geluidsvermogen van apparaten wordt uitgedrukt in een Lwa-waarde. De Lwa-waarde geeft aan hoeveel geluid het apparaat zelf maakt (afstand 0 meter). Deze Lwa-waarde moet vermeld staan op het energielabel van de warmtepomp.
Volgens Europese richtlijnen mogen warmtepompen met een vermogen tot 6 kW maximaal een Lwa hebben van 65 decibel (dB(A)) en warmtepompen met een vermogen tussen de 6 en de 12 kW 70 dB(A).
Vanuit de Lwa is te herleiden hoeveel geluid een warmtepomp op een bepaalde afstand maakt (zie tabel 1). Behalve de afstand speelt ook de plaatsing van de geluidsbron ten opzichte van omliggende bouwwerken (in dit geval de buitenunit van de warmtepomp) een rol.
| Situatie | 5 meter | 10 meter | 15 meter |
|---|---|---|---|
| Situatie 1 | -22 dB(A) | -28 dB(A) | -31,5 dB(A) |
| Situatie 2 | -19 dB(A) | -25 dB(A) | -28,5 dB(A) |
| Situatie 3 | -16 dB(A) | -22 dB(A) | -25,5 dB(A) |
Tabel 1: de afname van het geluid in de verschillende situaties per afstand
Afbeelding 1: verschilllende situaties bij plaatsing buitenunit warmtepomp
Wijzigingen per 1 april 2021
Vanaf 1 april 2021 gelden er geluidseisen voor het plaatsen van een buitenunit van warmtepompen en airco's. Deze eisen gaan gelden voor nieuwbouw en bestaande woningen. Het geluid van een buitenunit mag bij individuele grondgebonden woningen op de perceelgrens tussen 19:00 uur en 7:00 uur maximaal 40 dB zijn. Overdag maximaal 45 dB. Bij appertementen gelden deze eisen bij een raam of deur die open kan.
Daarnaast worden er nog zwaardere eisen gesteld als blijkt dat het geluid van de warmtepomp tonaal is. Tonaal betekent dat het geluid hinderlijke frequenties bevat, vooral in de lage tonen. Dit betekent dat fabrikanten en leveranciers de mate van tonaliteit van hun apparaten moeten aantonen.
Deze eisen zijn te vinden in het (vanaf 1 januari 2024) en het .
| Bouwregelgeving | Artikel: |
| Bouwbesluit (tot 1 januari 2024) |
Aangrenzend perceel (grondgebonden): Artikel 3.8 lid 2 Zelfde perceel (appartementen) : Artikel 3.9 lid 3 |
| BBL (vanaf 1 januari 2024) |
Nieuwbouw paragraaf 4.3.2: Zelfde perceel: Artikel 4.108 lid 3 |
In deze regelgeving staat alleen 40 dB, maar dat deze bepaald moet worden volgens de Handleiding Meten en Rekenen industrielawaai. Daarin staat dat overdag 45 dB kan worden aangehouden.
De Rijksoverheid heeft voor het bepalen van het geluid en de plaatsing van buitenunits een rekentool met handleiding gemaakt.
Eisen bij nieuwbouw
Bij nieuwbouw is het moment van indienen van de bouwvergunning (voor of na 1 april) bepalend of aan deze eis moet worden voldaan.
Eisen bij bestaande bouw
Bij het plaatsen van een buitenunit bij bestaande bouwwerken geldt, indien dit niet vergunningsplichtig is, het moment van plaatsen.
Deze eisen gelden niet voor apparaten die geplaatst zijn voor 1 april 2021. Het is de vraag hoe hiermee wordt omgegaan bij klachten. Welke norm zal gehanteerd worden door gemeentes of rechters bij geschillen tussen partijen op dit vlak? De praktijk moet dat uitwijzen.
Overige geluidseisen Bouwbesluit en BBL
Naast de hierboven gestelde eisen worden ook eisen gesteld aan de installaties in woningen zelf en aan het installatiegeluid van een aangrenzend perceel. Het installatiegeluidsniveau van de eigen woning is vastgesteld op maximaal 30 dB in elke en het installatiegeluid van een aangrenzend perceel op maximaal 30 dB in elk .
Aandachtspunten
- Het menselijk oor is niet voor alle geluidsfrequenties even gevoelig. Door een filter op meetapparatuur te plaatsen wordt deze aangepast aan ons gehoor. Dit is de (A) van dB(A). Ook de 'a' in Lwa betekent dat het geluid getest is met een A-filter.
- Door bevriezing van de buitenunit of als de buitentemperatuur richting het vriespunt gaat, kan deze meer geluid maken.
- Met behulp van een omkasting kan het geluidsniveau van de buitenunit met maximaal 15 dB verminderd worden.
- Onderstaande tabel geeft een beeld van de geluidsniveaus. Een andere manier om een beeld te krijgen van de geluidsterkte is met behulp van een app op je smartphone (dB meter). Deze zijn vaak gratis te downloaden en geven een goede indicatie van het aantal decibellen.
| Geluid | dB(A) |
| Bos | 10 à 15 |
| Fluisteren | 30 à 35 |
| Huiskamer | 40 à 45 |
| Conversatie | 60 à 65 |
| Normaal wegverkeer | 80 à 85 |
| Zwaar wegverkeer | 90 à 95 |
| Popconcert |
110 à 115 |