Dakisolatie

Wanneer kies je voor dakisolatie?

Check voordat je gaat isoleren of er al isolatiemateriaal aanwezig is op jouw dak. Er zit veel verschil in de aanpak van isolatie tussen oudere en jongere woningen.

• Woning uit de jaren '70 of '80
  Is jouw woning gebouwd voor de jaren '70 en heeft een vorige bewoner nog niet geïsoleerd, dan is het sowieso aan te raden het dak te isoleren. Woningen uit de jaren '70 of '80 hebben in veel gevallen vanuit de bouw matige isolatie aan de buitenkant van het dak. Extra isoleren levert daardoor minder winst op dan bij een dak zonder isolatie.
• Woningen uit de jaren '90 of jonger
  Woningen gebouwd vanaf de jaren '90 hebben vaak al dakisolatie. Dan is extra isoleren alleen nodig wanneer je de woning energieneutraal wilt maken. Is er al isolatie rond het dak aanwezig en wil je extra isoleren? Door extra isolatie kan er condensatie ontstaan in de dakconstructie, wat houtrot als gevolg kan hebben. Laat je daarom goed adviseren door een deskundige, bijvoorbeeld een bouwfysicus.

Dak isoleren: zo pak je het aan

Heb je een schuin dak, dan is isoleren van binnenuit het makkelijkst. De buitenkant van een schuin dak isoleren is ingrijpender. Het dak wordt hoger en de dakgoten moeten worden aangepast. Meestal kies je hiervoor bij een verbouwing. Ook bij een plat dak is isolatie van binnenuit het makkelijkst. Het isoleren van een plat dak van buitenaf is een stuk ingewikkelder. Zo moeten bijvoorbeeld de dakranden verhoogd worden.

2. Schuin dak van buitenaf isoleren

Het is verstandig om de buitenkant van een schuin dak te laten isoleren door een aannemer of een klussenbedrijf. Isoleren van het schuine dak aan de buitenkant kan in de volgende stappen:

1. Controleer het dak op gebreken, zoals lekkages. Het is verstandig deze eerst op te lossen.
2. De dakpannen en de panlatten (eventueel ook tengellatten) worden van het dakbeschot verwijderd.
3. Het isolatiemateriaal (renovatieplaten of folie-isolatie) wordt op het dak aangebracht. Afhankelijk van het materiaal worden er tengellaten overheen gespannen.
4. De pannen worden met behulp van de panlatten weer op het dak gemonteerd.
5. Indien nodig moeten de dakgoten, aansluitingen en andere voorzieningen op het dak aangepast worden aan de hoogte van het nieuwe dak.

3. Plat dak van binnenuit isoleren

Bij een plat dak bevestig je het isolatiemateriaal bij een houten dak tussen de dakbalken. Hierbij maak je gebruik van isolatieplaten of -rollen. Om te voorkomen dat er vocht in de constructie komt, moet het isolatiemateriaal aan de binnenkant voorzien zijn van een dampremmende folie. De binnenzijde van een plat dak isoleren is af te raden bij vochtige ruimtes, zoals de badkamer of als de woning zelf heel vochtig is. Dit kan zorgen voor houtrot.

4. Plat dak van buitenaf isoleren

Net als bij een schuin dak is het verstandig om isolatie van het platte dak uit te besteden aan een aannemer, klussenbedrijf of dakdekker. Isoleren van het platte dak werkt als volgt:

1. Afhankelijk van de huidige staat van de dakbedekking moet deze worden verwijderd of het kan worden gebruikt als dempremmende laag onder het isolatiemateriaal.
2. Indien nodig moeten de dakranden, aansluitingen en andere voorzieningen op het dak aangepast worden aan de hoogte van het nieuwe dak.
3. Als de dakbedekking eerst wordt verwijderd moet eerst een dampremmende laag worden aangebracht. Dit kan een PE folie zijn of een bitumen onderlaag.
4. Op het dakbeschot wordt eerst een dampremmende folie aangebracht.
5. Vervolgens wordt er isolatie aangebracht.
6. Het dak wordt waterdicht afgedekt met een bitumen of kunststof dakbedekking.

Zoldervloer isoleren

In plaats van het dak te isoleren, kun je ook kiezen voor isolatie van de zoldervloer. Dit heeft alleen zin als de zolder onverwarmd blijft en geen open verbinding heeft met de verdieping eronder.

Onderzijde zoldervloer isoleren

De onderzijde van een houten zoldervloer isoleren kan met isolatieplaten, isolatierollen of minerale wol tussen de zolderbalken. Let hierbij op dat deze ruimte tijdens een strenge winter kan afkoelen tot onder het vriespunt. Er mogen daarom geen leidingen en vorstgevoelige materialen aanwezig zijn. Breng eventueel extra isolatie aan rondom leidingen.

Bovenzijde zoldervloer isoleren

Voor isolatie aan de bovenzijde gebruik je isolatieplaten of vlieringvloerelementen, of je bevestigt balkjes op de bestaande vloer met daartussen isolatiemateriaal. De keuze van de opbouw van de isolatie is afhankelijk van het gebruik. Als de ruimte niet of nauwelijks gebruikt wordt kun je isolatieplaten of rollen op de zoldervloer leggen. Als de ruimte regelmatig wordt belopen moet de bovenzijde voorzien zijn van beloopbaar plaatmateriaal of houten vloerdelen.

Welk isolatiemateriaal kies je bij dakisolatie?

Bij dakisolatie kun je gebruikmaken van verschillende materialen. Van dik isolatiemateriaal tot aan ecologische isolatiematerialen. De isolatiewaarde van isolatiemateriaal wordt uitgedrukt in R-waarde en is afhankelijk van de dikte van het materiaal. Met een hoge isolatiewaarde heeft het isolatiemateriaal de beste isolerende werking. Als je je dak van binnenuit isoleert, kun je het beste de hoeveelheid isolatie gebruiken die past tussen de balken.

• Minerale wol
  Minerale wol (glaswol of steenwol) is leverbaar in platen en rollen. Het materiaal is flexibel en kan daardoor goed onderling aansluiten en goed aansluiten op de dakconstructie. Minerale wol is brandveilig en is ook nog geluiddempend. Een apart type minerale wol is de spijkerflensdeken.
• Spijkerflensdekens
  Dit zijn rollen isolatiemateriaal van glaswol of steenwol die ingepakt zitten in papier. Aan de zijkanten van de rollen zitten papierflappen waarmee de rollen vastgeniet kunnen worden op het omliggende hout. De dekens zijn al voorzien van een dampremmende laag. Let op! Minerale wol kan de huid irriteren door de fijne loskomende vezels. Draag daarom beschermende kleding en een mondkapje als je hier zelf mee aan de slag gaat.
• Kunststof isolatieplaten
  Kunststof isolatieplaten zijn er in verschillende soorten. De meest bekende soort is tempex. Kunststofplaten zijn minder flexibel waardoor je nauwkeuriger moet werken om het goed op maat te krijgen. Voor platte daken worden vaak hoogwaardige isolatieplaten gebruikt, zoals PIR platen en resolschuim, omdat die met een geringe dikte goede isolatie geven. Afhankelijk van het gebruik van het dak moeten de platen wel voldoende drukvast zijn.
• Kant-en-klare isolatieplaten
  Kant-en-klare isolatieplaten voor aan de binnenzijde van schuine daken zijn al voorzien van een dampremmende folie en een mooie zichtzijde, waardoor verder afwerken niet nodig is. Ze hoeven alleen op maat gezaagd te worden, waarna ze worden gemonteerd met behulp van kunststof strips. Dit moet ervoor zorgen dat de platen luchtdicht worden gemonteerd en er geen vochtproblemen ontstaan in de dakconstructie.
• Folie-isolatie
  Multi-folie bestaat uit meerdere aluminiumfolie-achtige lagen, afgewisseld met lagen schuimachtige materiaal. De werking ervan berust op een ander principe dan standaard isolatiemateriaal. De werking van folie-isolatie gaat uit van het weerkaatsen van stralingswarmte. De folie moet ook helemaal luchtdicht aangebracht worden, anders kan de warmte alsnog door luchtstroming naar buiten gaan en gaat de werking nagenoeg verloren.
• Natuurlijke isolatiematerialen
  Isoleren met natuurlijk materialen kan ook. Denk hierbij aan vlas, hennep, schapenwol of houtvezel. De isolatiewaarde van deze materialen verschilt onderling niet zoveel. Ze zijn ongeveer 15% duurder dan de bekendere materialen. 

Houd er rekening mee dat natuurlijk isolatiemateriaal niet altijd de milieuvriendelijkste keuze is. Het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE), dat voortdurend onderzoek doet naar de milieubelasting van bouwmaterialen, raadt het gebruik van schapenwol bijvoorbeeld af. Onder meer omdat schapen worden gezien als een belasting voor het milieu.

Jan Roelof HovingBouwkundig Expert bij Vereniging Eigen Huis

Kosten dakisolatie binnenzijde

Onderstaande gegevens geven een indicatie van wat dakisolatie aan de binnenkant van het dak kost en wat het oplevert. Wanneer je zelf een dak isoleert ben je veel goedkoper uit. Dan betaal je alleen voor het gekozen isolatiemateriaal en andere benodigdheden. Ook zonder subsidie ben je vaak goedkoper uit als je zelf aan de slag gaat.

De kosten en de subsidie zijn een schatting (januari 2024). Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Kosten isolatie buitenkant schuin dak

Het isoleren van een schuin dak aan de buitenkant is een grote investering. Onderstaand een indicatie van wat het kost en wat het oplevert.

De kosten en de subsidie zijn een schatting (april 2024). Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Kosten isolatie buitenkant plat dak

Het isoleren van een plat dak aan de buitenkant is een grote investering. Onderstaand een indicatie van wat het kost en wat het oplevert inclusief vernieuwde dakbedekking.

De kosten en de subsidie zijn een schatting (april 2024). Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Kosten isoleren zoldervloer

Onderstaand een indicatie van wat het isoleren van een zoldervloer kost en wat het oplevert.

De kosten en de subsidie zijn een schatting (april 2024). Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Aandachtspunten dakisolatie

• Besteed je dakisolatie uit aan een isolatiebedrijf, kies dan voor een bedrijf met Venin certificering. Kies je voor een klusbedrijf, check of deze is aangesloten bij de branchevereniging van klussenbedrijven.
• Oudere woningen (vooral die van voor 1975) met weinig isolatie hebben vaak veel kieren. Dit zorgt voor veel vocht. Tegelijkertijd stroomt hierdoor ook frisse buitenlucht het huis binnen. Door te isoleren verdwijnen veel van deze kieren en verandert de vochthuishouding. Controleer na isolatie of de ventilatie nog voldoende is. De ideale relatieve luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 55%. Dit kun je meten met een hygrometer.  
• Controleer de te isoleren delen van je huis eerst op gebreken, zoals houtrot en vochtplekken. Isolatiemateriaal dat vochtig wordt, verliest zijn isolatiewaarde.