Scheiden met een hypotheek

Situatie: je blijft in de koopwoning, je partner vertrekt 

Heb je samen een koophuis, ben je ieder voor de helft eigenaar en wil jij na de scheiding in het huis blijven wonen, dan moet je je partner uitkopen. Waar moet je in deze situatie op letten? 

Stap 1 Overwaarde of restschuld? 

De eerste informatie die je nodig hebt, is de waarde van het huis. Is er sprake van overwaarde of een restschuld (onderwaarde)? De actuele woningwaarde kun je op verschillende manieren achterhalen. Bij overwaarde moet je je partner geld meegeven, bij een restschuld deel je het verlies. Bij overwaarde heb je dus een hogere hypotheek nodig om in het huis te kunnen blijven. Uitgangspunt van onderstaand voorbeeld is dat je ieder voor de helft eigenaar van de woning bent. 

Stap 2 Krijg je de hypotheek rond? 

Weet je de woningwaarde, dan is de volgende stap onderzoeken of het financieel haalbaar is in de woning te blijven. Voor het uitkopen van je partner is vaak een extra hypotheek nodig en de eventueel nog bestaande hypotheek moet op jouw naam worden gezet. 

Om een hypotheek te kunnen krijgen, moet je voldoen aan de inkomensnormen van hypotheekverstrekkers. Inzicht in je inkomen is dus belangrijk. Moet je bijvoorbeeld alimentatie betalen, dan krijg je minder hypotheek. Onze rekenhulp geeft een eerste indruk van wat je kunt lenen. Heb je een hypotheek met NHG, dan zijn de financiële mogelijkheden vaak ruimer.

Alimentatie

Volgens de huidige alimentatieregels krijgt de ontvanger maximaal 5 jaar een uitkering. Afspraken over alimentatie maak je meestal samen met een mediator, advocaat of notaris. Zijn jullie het niet eens? Dan stelt de rechter een bedrag vast.

Pensioen

Ben je 57 jaar of ouder, dan wordt je pensioeninkomen (ook) gebruikt om je hypotheekmogelijkheden te berekenen. Bij een echtscheiding is vaak sprake van zogenoemde pensioenverevening, waarbij je een deel van je pensioen moet afstaan aan je partner en/of een deel van zijn/haar pensioen ontvangt.

Stap 3 Hypotheek op jouw naam (ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid)

Als het je financieel lukt in de koopwoning te blijven, moet de eventueel bestaande hypotheek op jouw naam komen te staan. Je partner wordt in dit geval ontslagen van zijn of haar zogenoemde hoofdelijke aansprakelijkheid. Dit gebeurt door het opstellen van een akte bij de notaris of via een akte van de geldverstrekker zelf. De kosten hiervoor zijn voor jullie rekening.

Let op: je kunt pas zelfstandig een hypotheek aangaan als je een getekend echtscheidingsconvenant hebt en als de echtscheiding is uitgesproken door de rechtbank en ingeschreven bij de gemeente.

Stap 4 Woning op jouw naam

Niet alleen de hypotheek moet op jouw naam gezet worden, ook de woning. De notaris maakt hiervoor een akte van verdeling, waarmee het eigendom aan jou wordt overgedragen.

Situatie: jij vertrekt uit de koopwoning, je partner blijft

Ga je scheiden en wil je uit de gezamenlijke koopwoning vertrekken, dan zijn er twee scenario’s mogelijk wanneer je partner in de woning wil blijven: je partner koopt jou uit of jij moet geld toeleggen.

Houd er in deze situatie rekening mee dat je pas een nieuw huis kunt kopen als de scheiding volledig is afgewikkeld. Dat wil zeggen: je hebt een getekend echtscheidingsconvenant en de scheiding is uitgesproken door de rechtbank en ingeschreven bij de gemeente.  

Stap 1 Overwaarde of restschuld?

Ga eerst na wat de woningwaarde is, zodat je weet of je te maken hebt met overwaarde of een restschuld. Bij overwaarde krijg je geld van je partner, bij een restschuld moet je geld inbrengen. Uitgangspunt van onderstaand voorbeeld is dat je ieder voor de helft eigenaar van de woning bent. 

Stap 2 Krijgt je partner de hypotheek rond?

Hebben jullie overwaarde en moet je partner jou uitkopen, dan heeft je partner vaak een extra hypotheek nodig. Daarnaast moet de eventueel nog bestaande hypotheek op naam van je partner worden gezet.

Het is aan je partner om te onderzoeken of de benodigde hypotheek financieel haalbaar is. Dit is afhankelijk van het inkomen. Onze rekenhulp geeft een eerste indicatie van de leenmogelijkheden. Hebben jullie een hypotheek met NHG, dan zijn de financiële mogelijkheden vaak ruimer.

Alimentatie

Vaak maak je samen met een mediator, advocaat of notaris afspraken over alimentatie. Als je alimentatie ontvangt, krijg je dit maximaal 5 jaar. Lees meer over de huidige alimentatieregels.

Pensioen

Bij een echtscheiding hoort ook het verrekenen van het pensioen. Als jullie al pensioen ontvangen, hebben jullie mogelijk te maken met zogenoemde pensioenverevening, waarbij je een deel van je pensioen moet afstaan aan je partner en/of een deel van zijn/haar pensioen ontvangt.

Stap 3 Hypotheek op naam van je partner (ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid)

Zolang je beiden eigenaar bent van de koopwoning, ben je beiden hoofdelijk aansprakelijk voor de hypotheek. Ook als je niet meer in de woning woont. Als het je partner financieel lukt de woning over te nemen, moet de eventueel nog bestaande hypotheek op zijn/haar naam komen te staan. Jij wordt dan ontslagen uit de hoofdelijke aansprakelijkheid. Dit gebeurt door het opstellen van een akte bij de notaris of via een akte van de geldverstrekker zelf. De kosten hiervoor betalen jullie.

Stap 4 Woning op naam van je partner

Niet alleen de hypotheek moet op naam van je partner worden gezet, ook de woning. De notaris maakt hiervoor een akte van verdeling op, waarmee het eigendom aan je partner wordt overgedragen.

Situatie: jullie verkopen de woning

Gaan jullie scheiden en wil geen van beiden in de gezamenlijke woning blijven, dan kan het huis in de verkoop. Waar moet je in deze situatie op letten?

Stap 1 Overwaarde of restschuld?

Voordat het huis in de verkoop gaat, moet je eerst weten wat het waard is. Hebben jullie te maken met overwaarde of een restschuld? De woningwaarde kun je op verschillende manieren te weten komen. Bij overwaarde krijg je jouw aandeel uitgekeerd, bij een restschuld moet je geld op tafel leggen. Jullie kunnen de woning zelf verkopen of een makelaar inschakelen. Uitgangspunt van onderstaand voorbeeld is dat je ieder voor de helft eigenaar van de woning bent. 

Stap 2 Verkopen met restschuld of winst?

Het huis kan alleen worden verkocht als de hele hypotheek wordt afgelost. Verwachten jullie een restschuld, dan moeten jullie dus op zoek naar een manier om deze schuld af te lossen. Mogelijk kan dit met spaargeld, een lening, een regeling met de geldverstrekker of met een uitkering van een spaarverzekering. Bij een hypotheek met NHG kun je hierop een beroep doen.

Neem, als je een restschuld verwacht, ruim op tijd contact op met je geldverstrekker of adviseur om te voorkomen dat de verkoop in gevaar komt. Lees meer over een huis verkopen met restschuld.

Hoofdelijke aansprakelijkheid

Zolang het huis niet verkocht is en de hypotheek niet afgelost, zijn jullie beiden hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de hypotheeklasten. De hypotheekverstrekker kan dus bij beiden geld opeisen, ook als een van jullie al is verhuisd of als je samen hebt afgesproken dat een van de twee de hypotheeklasten betaalt.

Stap 3 Volgende woning kopen?

Wil je een volgende woning kopen? Houd er rekening mee dat je pas zelfstandig een koopovereenkomst kunt sluiten en een hypotheek kunt aangaan als je een getekend echtscheidingsconvenant hebt en als de echtscheiding is uitgesproken door de rechtbank en ingeschreven bij de gemeente.