Voorkom koolmonoxidevergiftiging

Kenmerken van koolmonoxidevergiftiging

Koolmonoxide (CO) is een echte sluipmoordenaar. Het is een reukloos gas en je ziet het ook niet als het in de ruimte aanwezig is. De eerste verschijnselen van een koolmonoxidevergiftiging zijn lichte hoofdpijn, misselijkheid, overgeven en vermoeidheid. Ook voel je je verward, slaperig en krijg je een versnelde hartslag. Bij een hoge concentratie koolmonoxide treden er ernstige symptomen op zoals: bewusteloosheid, coma, blijvende hersenschade met mogelijk overlijden als gevolg. Ieder jaar overlijden er vijf tot tien mensen in Nederland aan een koolmonoxidevergiftiging.

Oorzaken koolmonoxidevergiftiging

Verschillende situaties kunnen ervoor zorgen dat er koolmonoxide ontstaat:

• Een verkeerd geïnstalleerd of kapot gastoestel: kachel, geiser, cv of combiketel.
• Verkeerde installatie van kachels en open haarden en een slechte afvoer als gevolg van lekken in afvoerbuizen of aansluitingen en gebrekkig onderhoud van de afvoerkanalen. 
• Verkeerde stookgewoonten, bijvoorbeeld door kachels en open haarden te gebruiken als allesbranders.
• Het verbranden van gas, olie of hout in een afgesloten ruimte.

Koolmonoxidevergiftiging voorkomen

De brandweer adviseert drie belangrijke dingen om te voorkomen dat er koolmonoxide vrijkomt: ventileren, controleren en alarmeren.

• Ventileren: zorg voor goede ventilatie in huis. En sluit nooit de luchtaanvoer en -afvoer af van een centraal mechanisch afzuigsysteem en zet het systeem ook nooit uit.
• Controleren: laat jaarlijks of iedere twee jaar je cv-ketel of gaskachel door een CO-vrij-gecertificeerd bedrijf controleren. Een niet-gecertificeerd bedrijf inhuren of zelf klussen aan een gasverbrandingsinstallatie is vanaf 1 april 2023 verboden. Let op: ook bij een nieuwe cv ketel kan koolmonoxide vrijkomen. Veeg ook jaarlijks je schoorsteen.
• Alarmeren: Plaats koolmonoxidemelders.

Koolmonoxidemelder

Een goede koolmonoxidemelder (co-melder) detecteert koolmonoxide, waarschuwt je in gevaarlijke situaties en kan zo je leven redden. Door een chemische reactie in het toestel gaat de melder af. Een paar tips over koolmonoxidemelders:

• Koop een koolmonoxidemelder die de EN 50291-norm voldoet (dat staat op de verpakking). Dan is het een veilige melder die voldoet aan de technische eisen voor co-melders voor in woningen.
• Koop bij voorkeur een koolmonoxidemelder die 5 tot 10 jaar meegaat. Kijk bijvoorbeeld in de webshop van de Brandwondenstichting.
• Plaats een koolmonoxidemelder in ieder geval in ruimtes met een verbrandingstoestel: boiler, gaskachel, gashaard, cv-ketel of openhaard. Plaats de melder in dezer ruimtes aan het plafond op een horizontale afstand tussen 1 en 3 meter van de CO-bron, centraal in de ruimte en op minimaal 30 centimeter van omliggende muren. Je kunt een melder ook aan een schuin plafond hangen.
• Het kan dus verstandig zijn om meerdere koolmonoxidemelders op te hangen. Zo kun je ze ook aan elkaar koppelen om ervoor te zorgen dat je de melder overal in huis hoort. Met de CO-wijzer kun je checken hoeveel melders je nodig hebt om jouw huis veilig te maken.
• Plaats je een koolmonoxidemelder in de slaapkamer? Doe dat dan op ademhoogte.
• Plaats de koolmonoxidemelder niet naast luchtinlaten of luchtuitlaten, niet achter objecten zoals gordijnen en kasten en niet direct boven een kooktoestel.

Gaat de melder af: ga dan zo snel mogelijk naar buiten.

Meer informatie over koolmonoxide

• Kijk op de website van de Brandweer.
• Kijk op de website van de GGDLeefomgeving.
• Test online je kennis over koolmonoxide op co-wijzer.nl.