Energielabel aanvragen voor woningen

Wat is een geldig energielabel?

Het energielabel laat zien hoe energiezuinig een woning is. Hoe minder fossiele energie er wordt gebruikt, hoe beter het label. De normering loopt van A t/m G. A++++ is het hoogst haalbare. 

Met een energielabel wordt inzichtelijk of een woning wel of niet energiezuinig is. Om het energielabel van je woning vast te stellen wordt gekeken naar de aanwezige isolatie van de woning, zonnepanelen en naar de installaties die nodig zijn voor verwarming, koeling, ventilatie en warm water. Dit wordt uitgedrukt in de maximale energiebehoefte in kWh, per m2 gebruiksoppervlak, per jaar.  

Het rapport dat je ontvangt bestaat uit een aantal overzichtelijke pagina’s waarin je de energieprestatie van de woning terug kunt vinden. Hierin staat ook welke energiebesparende maatregelen je nog kunt (laten) uitvoeren om je energieverbruik te verlagen en een hoger energielabel te krijgen. Een label is 10 jaar geldig. 

Waarom een energielabel?

Het energielabel is ingevoerd volgens de Europese richtlijn ‘Energy Performance of Buildings Directive’. Het doel is eigenaren van woningen of gebouwen bewust te maken van de hoeveelheid energie die ze verbruiken. Voor (potentiële) kopers is het belangrijk om te weten hoe energiezuinig een woning is. Met een definitief energielabel kunnen zij een schatting maken van de hoogte van de energierekening en de (eventuele) stappen die nog gezet kunnen worden in verduurzaming. Koop je nieuwbouw? Bij de oplevering van je nieuwe woning moet een definitief energielabel worden overhandigd. 

Wat kost een energielabel?

De daadwerkelijke kosten voor een energielabel hangen af van verschillende factoren:  

• De tijd die een vakbekwaam energieadviseur nodig heeft voor de opname van de woning 
• Het type woning, wat samenhangt met de grootte van de woning  
• De beschikbare documentatie.  

Vanwege vrije marktwerking kan de prijs voor een energielabel verschillen. De gemiddelde prijs ligt rond de 300 euro. 

Welke informatie moet je aanleveren voor het verkrijgen van een energielabel? 

De energieadviseur die het energielabel afneemt heeft schriftelijk bewijs nodig van verduurzamingsmaatregelen. Ook de gegevens van maatregelen die de vorige bewoners hebben genomen. Anders wordt de desbetreffende maatregel als onbekend meegenomen, wat kan leiden tot een lager energielabel dan je woning daadwerkelijk heeft. Ben je van plan om te verduurzamen of heb je recent verduurzaamd? Zorg er dan voor dat je de factuur goed bewaart. De volgende gegevens moeten op de factuur naar voren komen:  

• Het adres  
• De bouwkavel of het bouwnummer waar het betreffende materiaal is aangebracht  
• Merk en type product   

Ook moet op de factuur een duidelijke relatie worden gelegd met de uitgevoerde werkzaamheden. Bijvoorbeeld een directe vermelding van uitgevoerde werkzaamheden per adres of bouwnummer. Ga je verbouwen of renoveren, dan is er sprake van meer -of minderwerk. In dat geval moet op de factuur duidelijk per adres of bouwkavel blijken hoe er van de oorspronkelijke opdracht is afgeweken. De energieadviseur mag ook gebruikmaken van tekeningen. Hij of zij moet wel altijd controleren of deze overeenkomen met de werkelijke situatie in de woning en of deze informatie volledig en correct is.  

Andere gegevens

Naast de factuur heeft de adviseur nog meer gegevens nodig. Deze vind je in de checklist.

Kwaliteitsverklaring 

Aan de hand van het merk en type maatregel gaat de adviseur op zoek naar een kwaliteitsverklaring in het register bij Bureau Controle Registratie Gelijkwaardigheid (BCRG). Dit is geen eis, maar als er een kwaliteitsverklaring is geregistreerd in de BCRG, is een adviseur verplicht om deze op te nemen. Over het algemeen ontvang je door een kwaliteitsverklaring een beter resultaat voor het energielabel. BCRG is een loket dat verklaringen rondom bouw en installaties in de gebouwde omgeving controleert. 

Wanneer is een energielabel verplicht?

Een definitief energielabel is verplicht voor woningen bij verkoop, verhuur en oplevering. Sinds 1 januari 2022 ben je bij verkoop van je woning verplicht in de advertentie het label te vermelden. Op het moment van adverteren moet je een definitief label hebben. Zo kunnen potentiële kopers zien hoe duurzaam de woning is en dit meenemen in overweging bij de koop. Het definitieve label moet op moment van overdracht verstrekt worden aan de koper. Niet voor alle woningen is het energielabel verplicht. Er zijn uitzonderingen gemaakt voor beschermde monumenten volgens de Erfgoedwet of volgens een provinciale of gemeentelijke monumentenverordening. Vanaf het moment van ontvangst is het label 10 jaar geldig. Beschik je al over een definitief label? Kijk hier of je definitieve energielabel nog geldig is. 

Wat als er geen label is bij overdracht?

Wanneer er geen definitief energielabel aanwezig is op moment van adverteren en/of het transactiemoment, dus op het moment dat je de woning officieel in eigendom overdraagt, dan riskeert de verkoper een boete. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) voert deze handhaving uit. 

De boete bij ontbreken van een label bij advertentie is verschillend. De boete bij het ontbreken van een geldig energielabel bij verkoop is 450 euro. 

Wat is het verschil tussen het definitief energielabel afgegeven voor januari 2021 en daarna? 

Per 1 januari 2021 is de manier waarop het energielabel wordt berekend gewijzigd. Heb jij een label van voor die tijd dan is dit nog steeds een geldig vereenvoudigd energielabel. In de praktijk blijkt alleen in sommige situaties dat er vanuit de nieuwe systematiek een ander label zou zijn afgegeven voor de woning. Dit kan dus betekenen dat je aangevraagde label van voor januari 2021 anders is dan een aangevraagd label na januari 2021. 

Voorbeeld:  

Je bank biedt de mogelijkheid tot een lagere rente als je een labelsprong maakt. Je vroeg voor januari 2021 een definitief energielabel aan en ontving energielabel B. Je gaat je woning nu verder verduurzamen om de sprong te maken naar energielabel A. Nu kan het zijn dat, ondanks deze aanpassingen, je met de nieuwe systematiek van na januari 2021 nog steeds op energielabel B uitkomt.

Wat is een voorlopig energielabel?

In 2015 heeft elke woning een voorlopig energielabel gekregen van de Rijksoverheid. Dit voorlopige label was een inschatting van de energiezuinigheid van de woning. Het werd berekend op basis van de beschikbare gegevens van de woning, zoals type huis, grootte en het bouwjaar. Inmiddels gelden deze voorlopige labels niet meer. De nieuwe rekenmethodes zijn veel uitgebreider en strenger en mogen alleen nog worden uitgevoerd door een erkende energieadviseur.

In hoeverre is er verschil tussen het energielabel voor nieuwbouw en bestaande bouw? 

Er zijn twee rekenmethodes om een energielabel op te nemen. Voor bestaande bouw wordt een basisopname afgenomen. Voor nieuwbouw vanaf 2021 wordt een detailopname afgenomen. Ook wanneer je voor een woning, gebouwd vanaf 2021, een nieuw label wilt aanvragen moet dit via een detailopname. Vereniging Eigen Huis biedt enkel de methode aan voor bestaande woningen.  

Wat als je het niet eens bent met het afgegeven energielabel?  

Wanneer je twijfels hebt over het afgegeven energielabel kun je de volgende stappen ondernemen:  

1. Meld je twijfels bij de adviseur die de woning heeft opgenomen. Dit kan via de gegevens van de adviseur zelf of via de organisatie of bemiddelaar waar de opname is aangevraagd.  
2. Wanneer je er niet uitkomt met de adviseur, kun je aankloppen bij de koepelorganisatie waar de adviseur bij is aangesloten. De koepelorganisatie vind je rechts onderin op het energielabel. Let op: het kan voorkomen dat een adviseur zelf ook BRL9500 gecertificeerd is. Deze wettelijke certificering waarborgt de kwaliteit van de energielabels.   
3. Als je er met de koepelorganisatie ook niet uitkomt kun je een melding maken bij de certificerende Instantie (CI) waar de koepelorganisatie bij is gecertificeerd.  

Een koepelorganisatie heeft een certificering via een Certificerende Instantie (CI). Een CI is door de overheid aangewezen om toe te zien op de geleverde kwaliteit van de energieprestatieadvies (EPA) branche. Deze instantie voorziet bedrijven vervolgens van het BRL9500 certificaat. In Nederland zijn er momenteel vier certificerende instanties door de overheid aangewezen die een koepelorganisatie kunnen certificeren: KG-IKOB, Dekra Certification, KIWA Nederland of EPG Certificering.  

Dit vindt Vereniging Eigen Huis

Vereniging Eigen Huis strijdt al jaren voor een betaalbaar energielabel dat meerwaarde biedt voor huiseigenaren. De vereniging heeft ervoor gezorgd dat er een aantal jaar geleden een vereenvoudigd energielabel kwam. Vereniging Eigen Huis kwam opnieuw in actie toen de plannen voor het huidige (duurdere) energielabel bekend werden gemaakt. Dit nieuwe label jaagt huiseigenaren alleen maar op kosten en biedt kopers nauwelijks meerwaarde. Voor hen zijn de uitwerking van het Klimaatakkoord over isolatiemaatregelen, subsidies, financieringsmogelijkheden en duidelijkheid over de wijkaanpak veel belangrijker. 

Gedurende 2020 heeft Vereniging Eigen Huis huiseigenaren in Nederland opgeroepen om het vereenvoudigde energielabel nog aan te vragen. Hier hadden huiseigenaren tot einde 2020 de tijd voor. Deze oproepen hebben geleid tot een maandelijkse vervijfvoudiging van het aantal aanvragen voor energielabels. Met als uitschieter de maand december waar ruim 250.000 energielabels zijn aangevraagd. 

Vanaf de invoer van de nieuwe label systematiek in 2021 zag de vereniging veel problemen ontstaan waar zij de minister meerdere malen voor hadden gewaarschuwd. Vanwege tekorten van gekwalificeerde adviseurs, ontstonden er hoge wachtlijsten, rezen de prijzen voor het aanvragen van een energielabel de pan uit en liep de kwaliteit achteruit. Hier heeft de vereniging dan ook meerdere malen aandacht voor gevraagd. Dit moet goed gemonitord worden en hier moet actie op ondernomen worden zodat huiseigenaren niet de dupe worden van een systematiek die te snel is ingevoerd.