Levenstestament

Wat is een levenstestament?

In een levenstestament wijs je een vertrouwenspersoon aan - een volmacht geheten - die voor jou beslissingen mag nemen als je dat zelf niet meer kunt, oftewel wilsonbekwaam bent. Dat kan tijdelijk of permanent zijn, bijvoorbeeld door een ongeval of dementie. Door het opstellen van een levenstestament voorkom je dat er beslissingen voor of over jou worden genomen die tegen je wensen ingaan. 

Welke beslissingen de vertrouwenspersoon mag nemen, bepaal je zelf. Een levenstestament is alleen geldig tijdens je leven en kun je alleen opstellen als je wilsbekwaam bent en uit vrije wil handelt. Bij overlijden komt het te vervallen. 

Levenstestament: voor wie?

Een levenstestament is niet alleen nuttig voor senioren. Ook op jonge leeftijd kan je iets overkomen waardoor je niet meer zelfstandig kunt handelen en beslissen. Word je wilsonbekwaam en heb je geen levenstestament of volmacht opgesteld, dan wijst de kantonrechter een bewindvoerder of curator aan voor je financiële zaken. Voor je medische en persoonlijke zaken zoekt hij in eerste instantie een familielid. Als die er niet is, dan wordt er een mentor aangesteld. 

Levenstestament: wat leg je vast?

Meestal bestaat een levenstestament uit twee volmachten: een financiële volmacht en een persoonlijke & medische volmacht. Bij het opstellen sta je voor veel keuzes. Denk hierbij aan:

• Wie benoem je als vertrouwenspersoon? Wat doet hij of zij voor je en wens je toezicht op de vertrouwenspersoon? Je kunt alle taken aan één persoon toevertrouwen of meerdere vertrouwenspersonen benoemen, bijvoorbeeld een voor de financiële aangelegenheden en een voor medische en persoonlijke.
• Financiële zaken. Welke bank- en belastingzaken moeten er geregeld worden? Wat moet er met je bezittingen gebeuren als je naar een verzorgingshuis verhuist? Wil je bijvoorbeeld dat jouw (jaarlijkse) schenkingen doorgaan als je daar niet meer zelf over kunt beslissen?   
• Medische zaken. Welke medische zaken, zoals reanimeren of orgaandonatie sta je toe en waar ligt voor jou de grens? Hoe kijk je aan tegen je levenseinde en euthanasie? 
• Persoonlijke zaken. Wat moet er gebeuren met abonnementen, profielen van je sociale netwerken? Hoe moet je persoonlijke verzorging of die van een eventueel huisdier eruit zien?  
• Moment van ingang. Wil je dat het levenstestament direct in werking treedt of kies je voor een levenstestament met uitgestelde werking? 

Levenstestament: hoe leg je het vast?

Je bent niet verplicht om naar de notaris te gaan voor een levenstestament. Je kunt er zelf een maken, een zogenoemd onderhands levenstestament. Je bent er dan niet zeker van dat je wensen worden uitgevoerd en het is voor anderen niet (gemakkelijk) te achterhalen dat je een levenstestament gemaakt hebt. Is er wel een notaris bij betrokken, dan gaat het om een notarieel levenstestament. Daarmee is het voor iedereen duidelijk dat er een formeel levenstestament is en dat jouw wensen worden nageleefd. Voor bepaalde handelingen heb je de notariële variant nodig, bijvoorbeeld als je vertrouwenspersoon namens jou een hypotheekakte mag tekenen.