Trouwen en een koopwoning
Trouwen en een koopwoning: wat verandert er qua eigendom, fiscale regels en wettelijke rechten? Of je nu kiest voor beperkte gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden, maak goed geïnformeerde keuzes voor jullie toekomst samen.
Wettelijke regelingen bij trouwen
Ben je vóór 1 januari 2018 getrouwd of geregistreerd partner zonder dat je huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden bent aangegaan? Dan zijn jullie beiden automatisch eigenaar van de woning en schuldenaar in de hypotheek. Ook als bijvoorbeeld alleen je partner voor de eigendomsverkrijging heeft getekend bij de notaris. Dat laatste is niet het geval als je bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan per 1 januari 2018 en één van jullie beiden voor het sluiten van het huwelijk eigenaar was van de woning.
Trouwen in algehele gemeenschap van goederen
Wie vóór 1 januari 2018 is getrouwd en geen afspraken heeft gemaakt, trouwt in 'algehele gemeenschap van goederen'. Alle bezittingen en schulden die vóór en tijdens het huwelijk zijn opgebouwd, zijn van jullie samen.
Het is nog wel mogelijk om in algehele gemeenschap van goederen te trouwen. Wie dit wil, moet naar de notaris om huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden op te laten stellen. Huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden kun je ook tijdens het huwelijk nog opstellen.
Trouwen in beperkte gemeenschap van goederen
Voor wie na 1 januari 2018 trouwt, geldt als uitgangspunt de 'beperkte gemeenschap van goederen'. Voorhuwelijkse eigen bezittingen en schulden, waaronder een woning van één van jullie, blijven ook na het sluiten van het huwelijk privé. Ook blijven erfenissen en schenkingen die je tijdens het huwelijk krijgt, buiten de beperkte gemeenschap van goederen. Wat je tijdens het huwelijk aan bezittingen verkrijgt en aan schulden aangaat, valt binnen de beperkte gemeenschap.
Is een bezit gezamenlijk? Dan is het bezit, zoals een eigen woning, na het sluiten van het huwelijk of partnerschap gezamenlijk in de verhouding 50-50. Ieder is voor de helft eigenaar. Is er een schuld aan het bezit verbonden, dan wordt deze schuld ook altijd gezamenlijk in de verhouding 50-50.
Verschil trouwen en geregistreerd partnerschap
Geregistreerd partnerschap en trouwen lijken qua rechten veel op elkaar. In beide gevallen ga je naar de gemeente en verandert je burgerlijke staat. Ga je uit elkaar, dan moet dit vaak via een rechter worden geregeld. Ook heb je automatisch een aantal rechten en plichten ten opzichte van elkaar. Zo word je elkaars erfgenaam, is het partnerpensioen geregeld en heeft de vader direct het gezag bij de geboorte van kinderen.
Fiscaal partnerschap
Woon je samen, heb je samen een eigen woning en ben je op hetzelfde adres ingeschreven in de basisregistratie personen? Dan ben je voor de Belastingdienst verplicht elkaars fiscaal partner. Ook als je op hetzelfde adres samenwoont en je partner voor de pensioenregeling (nabestaandenpensioen) is aangemeld, ben je fiscaal partner van elkaar. Ben je getrouwd of geregistreerd partner, dan ben je ook verplicht elkaars fiscale partner.
Inkomstenbelasting en fiscaal partnerschapFiscale gevolgen gezamenlijke koop van een woning
De gezamenlijke koop van een woning heeft vaak fiscale gevolgen. Wanneer je trouwt in algehele gemeenschap van goederen, dan wordt je fiscale eigenwoningverleden over beiden verdeeld. Trouw je echter in beperkte gemeenschap of op huwelijkse voorwaarden waarbij er geen gemeenschappelijk vermogen is, dan heeft dat een aantal fiscale gevolgen en keuzemogelijkheden. Het is belangrijk om je over die gevolgen te laten adviseren om de beste keuze te maken.
Onafhankelijk hypotheekadvies van Vereniging Eigen HuisRekenvoorbeeld
Pieter heeft sinds 2010 een eigen woning en een aflossingsvrije hypotheek van €300.000. In 2021 verkoopt hij zijn woning met €100.000 verkoopwinst. In 2022 huwt Pieter in (beperkte) gemeenschap van goederen met Meike. Ze kopen samen een woning voor €400.000. Meike heeft niet eerder een eigen woning gehad.
Ze sluiten een hypotheek af van €300.000, bestaande uit €150.000 aflossingsvrij en €150.000 annuïteitenhypotheek. De overige €100.000 wordt uit de eerdere overwaarde van Pieter betaald. Dit spaargeld is privévermogen van Pieter, omdat dit al voor het huwelijk volledig van hem was.
Het eigendom van de woning is 50-50. Omdat Pieter €100.000 van zijn spaargeld heeft betaald, heeft hij nog een vordering op Meike van €50.000. Als de waarde van de woning in de toekomst toeneemt, wordt deze vordering ook groter. Als Meike de vordering later wil terugbetalen aan Pieter en hiervoor een lening afsluit, dan is de rente over die lening niet aftrekbaar.
Pieter en Meike hebben ieder de helft van de hypotheekschuld en dat geldt óók voor de leningdelen (het aflossingsvrije deel en het annuïteitendeel). Op gezamenlijk niveau wordt dan gekeken wat partners maximaal kunnen lenen. Pieter moet een bedrag van €100.000 in mindering brengen op de gezamenlijke aankoopprijs van €400.000. Dit moet op grond van de bijleenregeling. Dat betekent dat Pieter en Meike gezamenlijk een bedrag van €300.000 kunnen financieren.
Pieter kan zijn bestaande eigenwoningschuld (waarvoor overgangsrecht geldt) voor de helft overdragen aan Meike. Dat betekent wel dat Meike ook deelt in het fiscale renteaftrekverleden van Pieter. Zij kan er ook voor kiezen om voor haar schuldaandeel geen gebruik te maken van het fiscale overgangsrecht van Pieter. Zij kan dan een minimaal annuïtaire schuld aangaan die in maximaal 30 jaar moet worden afgelost.
Heeft Pieter de helft van zijn bestaande eigenwoningschuld overgedragen en gaan Pieter en Meike scheiden? Dan blijven ook na scheiding de fiscale rechten van Pieter voor de helft bij Meike. Dat betekent dat zij ook na scheiding voor €150.000 een aflossingsvrije hypotheek kan blijven behouden met renteaftrek.
Samenwonen en een koopwoning
Trouwen (nog) niet aan de orde? Lees wat er gebeurt met je woning wanneer je gaat samenwonen in de koopwoning van jou of je partner. Wie is dan eigenaar? En hoe zit het met de hypotheek?
Dit moet je weten