Kennisbank

Hoe weet ik of een woning een monument is?

Op verschillende manieren kun je uitzoeken of een woning een monument is.

Rijksmonumenten

Alle rijksmonumenten staan in het monumentenregister, dat wordt beheerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. In het register staat de naam van het monument, het monumentnummer en een korte omschrijving. Van sommige monumenten zijn ook foto’s, plattegronden of ander beeldmateriaal bekend. Het monumentenregister kun je bekijken via cultureelerfgoed.nl of monumenten.nl.

Gemeentelijke monumenten

Bij de afdeling Monumentenzorg van de gemeente kun je navragen of een gebouw op de gemeentelijke monumentenlijst staat.

Provinciale monumenten

Provinciale monumenten komen voor in de provincies Drenthe en Noord-Holland. Je kunt bij deze provincies navragen of een gebouw een provinciaal monument is.

Beschermde stads- en dorpsgezichten

In een beschermd stads- of dorpsgezicht staan altijd rijksmonumenten, maar niet alle panden hebben een monumentale status. Bij de afdeling Monumentenzorg van de gemeente kun je navragen of een gebouw op de gemeentelijke monumentenlijst voorkomt. 

Waar moet je op letten als je in een monument woont?

Het onderhouden van een monumentaal pand vraagt tijd, toewijding en kost geld. Kosten voor onderhoud en restauratie vallen vaak hoger uit vanwege bijvoorbeeld gebruik van speciale materialen en technieken.
Bij het aanpassen, verbouwen of restaureren krijgt je vrijwel altijd te maken met de gemeente voor het aanvragen van vergunningen.Houd er rekening mee dat een vergunningstraject voor een monument langer duurt dan het traject voor niet-monumentale panden. 
De beschermde status van een monument gaat verder dan de buitenkant van het pand. Het interieur valt vaak ook onder de bescherming.
Met deze stappen moet je rekening houden bij het onderhouden, restaureren en verbouwen van een monument.

Hoe nu verder

Meer informatie over monumenten:

• Monumenten.nl: geeft eigenaren van monumentale panden informatie over de financiële mogelijkheden, onderhoud en wet- en regelgeving. 
• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: voert het rijksbeleid uit en verstrekt informatie over rijksmonumenten.
• Nationaal Restauratiefonds: is een onafhankelijke stichting en verstrekt financieringen en subsidies aan monumenteigenaren voor restauratie en onderhoud. Zij informeren je ook over de procesmatige aspecten van restauratie en onderhoud van monumenten.
• Monumentenwacht: voor onafhankelijk onderhoudsadvies en inspectie van de staat van onderhoud van een monument.