Na-isoleren spouwmuur: wel of niet doen?
Wil jij de spouwmuur na-isoleren waar eerder al isolatie is aangebracht? Dit kent nadelen en is niet altijd aan te raden. Op deze pagina lees je meer over wat na-isoleren inhoudt, wat het kost en waar je rekening mee moet houden.
Na-isoleren spouwmuur: het advies
Bij na-isoleren wordt een al geïsoleerde spouwmuur extra geïsoleerd. Vereniging Eigen Huis raadt het isoleren van spouwmuren die al eerder zijn geïsoleerd af. Na-isolatie brengt namelijk risico's met zich mee. Daarnaast levert extra isoleren weinig op. Je kunt daarom beter andere energiebesparende maatregelen nemen. Bijvoorbeeld door de kieren tussen de kozijnen en de muur goed af te dichten, of het isoleren van het dak, de ramen, deuren en de vloer. Dit levert eerder een lagere energierekening op.
Lees meer over isolerenWanneer spouwmuur na-isoleren?
Er zijn twee veelvoorkomende situaties waarin je met na-isoleren van de spouwmuur te maken kunt krijgen. Hieronder lichten we deze uit:
1. Spouwmuurisolatie vanuit de bouw
Woningen gebouwd vanaf 1975 zijn vanuit de bouw voorzien van spouwmuurisolatie. Bij het metselen van de buitenmuur werd eerst isolatie op de muur aangebracht met behulp van spouwankers. Vervolgens is de buitenmuur opgemetseld met een kleine luchtspouw van maximaal vier centimeter tussen het isolatiemateriaal en de buitenmuur.
Effect na-isoleren van een al geïsoleerde spouwmuur
Het effect van na-isoleren van de spouw is beperkt. De ruimte tussen de spouwruimte en het al aangebrachte isolatiemateriaal is klein. Hierdoor kun je verschillende materialen voor na-isolatie van spouwmuren niet gebruiken. Voor smalle spouwmuren, minimaal 3 cm, is alleen isolatieschuim (pur schuim) geschikt. Daarbij is het eindresultaat van het navullen moeilijk te voorspellen. Het is lastig om te weten hoe goed de bestaande isolatie is aangebracht en of het nieuwe schuim niet tussen en achter de isolatieplaten kan komen. Ook kun je niet zien of het bestaande isolatiemateriaal wordt samengedrukt waardoor materiaal met een hoge isolatiewaarde minder goed isoleert. Ook is niet te voorspellen hoe verschillende isolatiematerialen op elkaar reageren. De besparing is beperkt in vergelijking tot een lege spouw die je isoleert. Isolatiebedrijven moeten eerlijke informatie verstrekken over deze besparing.
Wat kun je doen als je toch wilt na-isoleren?
Als je toch je spouwmuur wilt na-isoleren is het belangrijk om je spouwmuur te laten onderzoeken met een endoscopisch onderzoek voordat je de woning laat isoleren. Kies altijd een gecertificeerd en gespecialiseerd isolatiebedrijf. De isolatie expert maakt openingen in de gevel en kijkt met een endoscoop of er voldoende ruimte is en wat de huidige staat is van het al aangebrachte isolatiemateriaal. Vraag altijd een schatting op van de energiebesparing en zorg ervoor dat je een schriftelijk garantie krijgt van de isolatiewaarde en de garantieperiode.
De eerste spouwmuurisolatie levert de grootste energiebesparing op. Elke extra centimeter na-isolatie levert steeds minder op.
Wat is een spouwmuur?
Een spouwmuur is een buitengevel die bestaat uit binnen- en buitenmuren en een ruimte daartussen. De ruimte daartussen wordt de spouw genoemd. De oorspronkelijke functie van een spouwmuur was vooral om te voorkomen dat er vochtproblemen ontstaan. De meeste woningen van na 1920 hebben een spouwmuur. Sinds begin jaren zeventig worden nieuwbouwwoningen opgeleverd met een geïsoleerde spouwmuur.
Lees meer over spouwmuurisolatie2. Problemen met eerder na geïsoleerde spouwmuur
Een eerder na geïsoleerde spouw kan gebreken vertonen. Dit kan komen doordat de spouwmuur niet goed is afgesloten waardoor isolatiemateriaal is gaan verzakken. Een andere oorzaak kan zijn dat het materiaal niet goed is aangebracht waardoor op sommige plekken geen of weinig isolatiemateriaal zit. Het kan ook zijn dat het isolatiemateriaal zelf gebreken vertoont. Bijvoorbeeld door verkeerde menging van de materialen waardoor het materiaal (deels) is verpulverd.
Effect na-isoleren spouwmuur met problemen
Het effect van na-isolatie bij een spouwmuur met gebrekkige isolatie is moeilijk te voorspellen. Van tevoren is onduidelijk hoe oud isolatiemateriaal op het nieuwe materiaal reageert en wat er met de isolatiewaarde gebeurt na menging van twee verschillende materialen. Het oude isolatiemateriaal kan nog verder achteruit gaan waardoor op termijn opnieuw problemen kunnen ontstaan.
Wat kan je doen als je toch wilt na-isoleren?
Laat eerst het oude isolatiemateriaal verwijderen. Daarbij worden ter plaatse enkele stenen verwijderd. Daarna wordt het isolatiemateriaal uit de spouwmuur gezogen. Vervolgens wordt gekeken of de spouwruimte goed is afgesloten en kan het nieuwe isolatiemateriaal, met een hogere isolatiewaarde, volgens een gecertificeerde methode opnieuw worden aangebracht. Op deze manier heeft de spouwmuur een goede isolatiewaarde en kan de spouwmuur weer jaren mee.
Spouwmuurisolatie en vleermuizen
Om vleermuizen te beschermen, mag je de spouwmuur niet zomaar isoleren. Dit moet op natuurvriendelijke wijze gebeuren, tenzij een innovatieve methode uitsluit dat er vleermuizen in de spouw zitten.
Lees meerHoe weet ik of mijn woning al een geïsoleerde spouwmuur heeft?
Of je spouwmuur al isolatie heeft is voornamelijk afhankelijk van het bouwjaar. Huizen gebouwd tussen 1920 en 1975 hebben vaak geen geïsoleerde spouwmuur. Woningen gebouwd na 1975 kregen tijdens de bouw al spouwmuurisolatie. In beide gevallen kan het zijn dat vorige bewoners de spouwmuur hebben laten isoleren. Dit kun je op twee manieren zien:
- Doordat de verticale openingen, ook wel stootvoegen genoemd, in de gevel zijn dichtgemaakt. Dit wordt voorafgaand aan het isoleren gedaan om te voorkomen dat het materiaal gelijk uit de muur loopt.
- Aan de opgevulde boorgaten in de voegen van de muur (zie foto hiernaast). De gaten liggen een meter uit elkaar. Dit is niet altijd even goed zichtbaar.
Wil je zeker weten of je spouwmuur na-geïsoleerd is, laat dan een specialist in de muur kijken of er al materiaal aanwezig is.
Kosten na-isolatie spouwmuur
De kosten voor na-isoleren van de spouwmuur zijn meestal hetzelfde als bij gewone spouwmuurisolatie. Zie indicatie in onderstaande tabel. Alleen wanneer je het oude isolatiemateriaal uit de spouwmuur laat halen komen hier extra kosten bij.
| Tussenwoning | Hoekwoning | 2 onder 1 kap | Vrijstaand | |
| Woningoppervlakte | 115 m2 | 116 m2 | 134 m2 | 175 m2 |
| Kosten | € 800 | € 1.800 | € 1.800 | € 2.600 |
| Subsidie | € 200 | € 450 | € 450 | € 700 |
| Gasbesparing | 180 m3/j | 400 m3/j | 400 m3/j | 600 m3/j |
| Besparing bij gasprijs 1,45 euro/m3 | 250 €/j | 575 €/j | 575 €/j | 800 €/j |
De kosten en de subsidie zijn een schatting. (februari 2025) Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag gaat uit van één maatregel. Als twee of meer maatregelen worden uitgevoerd, dan verdubbelt de subsidie. De besparing is ook afhankelijk van stookgedrag. Kosten zijn exclusief meerkosten voor natuurvriendelijk isoleren. Deze bedragen € 300 tot € 1000. Vanaf 2025 kun je hier (deels) subsidie voor krijgen. Dit is in de tabel niet meegenomen.
Bron: Milieu Centraal
Opbrengsten na-isolatie spouwmuur
Een van de voornaamste redenen om de spouwmuur te isoleren is energiebesparing en meer comfort. Het na-isoleren van de spouwmuur levert weinig extra besparing op. Ook het comfort gaat nauwelijks omhoog. Deze afbeelding laat goed zien hoe extra isolatie steeds minder besparing oplevert.
Voorbeeld
Isolatie wordt uitgedrukt in Rc-waarde. Hoe hoger de waarde, hoe beter het materiaal warmteverlies voorkomt. De Rc-waarde wordt uitgedrukt in m2.K/W. We gaan uit van een rijtjeswoning waarbij geïsoleerd wordt tot een Rc-waarde van 8,0 m2K/W. De eerste stap, van een ongeïsoleerde spouwmuur naar een Rc-waarde van 2,5 m2K/W, zorgt voor een besparing van ongeveer 85%. Ga je verder isoleren, van een Rc-waarde van 2,5 naar 8 m2K/W, dan bespaar je nog maar 15% extra. Een opeenvolgende stijging van de Rc-waarde levert dus steeds minder op.
Zie onderstaand een visuele weergave van het voorbeeld. Tekst gaat verder onder afbeelding
Spouwmuurisolatie in 7 minuten
In deze video vertelt bouwkundig specialist Jan Roelof Hoving je in 7 minuten alles wat je moet weten over spouwisolatie. Van het kiezen van de beste spouwmuurisolatie, tot wat het kost om de spouwmuur te isoleren.
Alternatieven na-isoleren
Wil je de isolatie van je woning verder verbeteren, neem dan andere energiebesparende maatregelen. Naast de spouwmuur kun je bijvoorbeeld ook het dak, de vloer of de kruipruimte van je woning isoleren. Of begin met kleinere isolatiemaatregelen zoals het dichten van naden en kieren.
Lees meer over kieren en naden dichtenVeelgestelde vragen na-isoleren spouwmuur
Meer weten over isoleren en andere verduurzamingsmaatregelen?
Schrijf je nu in voor de Energienieuwsbrief en ontvang 1x per maand het laatste nieuws en tips over de energierekening, verduurzamingsmaatregelen en energie besparen.