De Omgevingswet

Omgevingsplan

In plaats van meerdere bestemmingsplannen stelt de gemeente voortaan één omgevingsplan vast, waarin de gemeente onder andere de bouw- en gebruiksmogelijkheden van locaties regelt. Op 1 januari 2024 hebben veel gemeenten nog geen omgevingsplan vastgesteld. Gemeenten krijgen daarom tot 1 januari 2032 de tijd om stapsgewijs een omgevingsplan vast te stellen. Tot die tijd gelden de bestaande bestemmingsplannen als omgevingsplan. In het online omgevingsloket staat welke regels in jouw buurt gelden.

Vergunning om te bouwen

De Omgevingswet biedt gemeenten de mogelijkheid om meer bouwprojecten zonder vergunning mogelijk te maken. Maar gemeenten kunnen er ook voor kiezen de mogelijkheden om vergunningvrij bouwen juist te beperken. In het omgevingsplan bepalen gemeenten of er een vergunning nodig is of niet. Of je zonder vergunning mag (ver)bouwen kan dus per gemeente verschillen. Er blijft ook een lijst van vergunningvrije  bouwwerken die landelijk geldt. Via het omgevingsloket kun je controleren waarvoor je een vergunning nodig hebt. Neem bij twijfel contact op met je gemeente.

Participatie

Een belangrijk doel van de Omgevingswet is om burgers beter te betrekken bij plannen over ontwikkelingen in de omgeving. Dit wordt participatie genoemd. Dit geldt niet alleen voor de overheid of een projectontwikkelaar, maar ook voor huiseigenaren zelf. Als je bijvoorbeeld een vergunning aanvraagt voor een verbouwing moet je voortaan aangeven of en, zo ja, hoe je omwonenden bij je plannen betrokken hebt.  

Kwaliteitsborger inschakelen bij bouw woning

Bij de bouw van een woning moet voortaan een kwaliteitsborger worden ingeschakeld. De kwaliteitsborger controleert of de woning wel volgens de technische bouwregels wordt gebouwd. Koop je een woning in een project dan schakelt de aannemer de kwaliteitsborger in. Alleen bij kavelbouw (particulier opdrachtgeverschap) schakel je zelf de kwaliteitsborger in en moet je dit melden bij de gemeente. Bij de bouw van een appartement en bij een vergunningplichtige verbouwing wordt er geen kwaliteitsborger ingeschakeld, maar blijft de gemeente controleren of er volgens de bouwtechnische regels wordt gebouwd. 

Waardedaling door ontwikkelingen in de buurt

Als er in jouw buurt gebouwd wordt, waardoor bijvoorbeeld het uitzicht verdwijnt, kan dat tot waardevermindering van je woning leiden. Soms kun je een deel van de schade die je hierdoor lijdt van de overheid vergoed krijgen. Hiervoor kun je bij je gemeente een verzoek voor een planschadevergoeding indienen. De Omgevingswet stelt hiervoor onder de naam 'nadeelcompensatie' nieuwe regels.