Houtkachels en open haarden

Een houtkachel is een populaire manier om een huis te verwarmen, vanwege de warmte maar ook de gezellige sfeer in huis. Maar om optimaal te genieten van je houtkachel, is het belangrijk om te weten hoe je deze op de juiste manier gebruikt en wat de verschillen zijn tussen diverse soorten.

Stookwijzer

Houtkachels zijn vaak het middelpunt van discussies over luchtkwaliteit en duurzaamheid. Is het nog van deze tijd om een houtkachel of open haard in huis te plaatsen? Je kunt de Stookwijzer installeren op je telefoon. Dan kun je zien wanneer stoken ongewenst is vanwege weersomstandigheden: dat is 38 procent van de tijd het geval. Als de windkracht 2 Beaufort of minder is, kondigt het RIVM via de Stookwijzer een 'code rood' af. 

Tegenwoordig zijn er wel verschillende alternatieve houtkachels met een veel hoger rendement en een lagere uitstoot van fijnstof. Dat bespaart kosten en is prettiger voor je buren.

Hoog rendement bij moderne houtkachels

Moderne houtkachels zijn een stuk efficiënter dan hun voorgangers. Waar een traditionele openhaard slechts 10 tot 20 procent rendement haalt, kunnen nieuwe houtkachels een rendement tot wel 90 procent bereiken. Dit betekent dat je met minder hout meer warmte krijgt.

Een efficiënte verbranding is essentieel voor een hoog rendement. Een hoog rendement houdt in dat de meeste geproduceerde warmte daadwerkelijk in de ruimte terechtkomt en niet verloren gaat via het rookkanaal. Moderne kachels zijn speciaal ontworpen om dit te bereiken.

Enkele belangrijke factoren voor een efficiënte verbranding zijn:

1. Droog hout: Gebruik hout met een vochtgehalte van minder dan 20 procent. Vochtig hout verbrandt minder efficiënt omdat veel energie wordt gebruikt om het vocht te verdampen.
2. Naverbranding: Deze techniek zorgt ervoor dat giftige gassen worden verbrand, wat resulteert in minder fijnstofuitstoot en een schonere verbranding.
3. Ecodesign-richtlijn: Sinds 1 januari 2022 moeten nieuwe kachels voldoen aan de Europese Ecodesign-richtlijn. Deze kachels hebben een minimaal rendement van 75 procent en een fijnstofuitstoot van minder dan 40 mg/m3.

Met een Ecodesign-gecertificeerde houtkachel die je op een goede manier gebruikt, bespaar je niet alleen op je stookkosten, maar zorg je ook voor een schonere lucht en een beter milieu, ten opzichte van een ouder type houtkachel.

Soorten kachels

Er zijn verschillende soorten kachels te koop met verschillende kenmerken en rendementen. De open haard, houtkachel, pelletkachel en speksteenkachel komen het meeste voor. De keuze voor een kachel hangt af van verschillende factoren zoals het type brandstof, de grootte van de ruimte en de gewenste warmteafgifte.

Houtkachel kopen

Let bij de aanschaf van een houtkachel of open haard op de volgende punten:

Past de grootte van de kachel bij de ruimte?

Met de grootte van de kachel wordt het vermogen bedoeld. Het vermogen geeft aan hoeveel warmte een kachel kan afgeven. Als het vermogen van de kachel te groot is, kan er niet voluit worden gestookt waardoor er te veel schadelijke gassen vrijkomen. Een kachel moet ook niet een klein vermogen hebben, omdat de ruimte anders onvoldoende wordt verwarmd.

Rookkanaal

Een rookkanaal moet altijd boven het dak uitkomen. Soms is er een vergunning nodig voor de aanleg van een rookkanaal. Een rookkanaal mag hoe dan ook niet uitkomen op een plek waar buren overlast hebben van de rook.

Wil je gebruikmaken van een bestaand rookkanaal? Laat deze dan eerst nakijken door een deskundige. Niet elk rookkanaal is namelijk geschikt voor een houtkachel. Er mogen bijvoorbeeld geen bochten van meer dan dertig graden inzitten, het kanaal moet een bepaalde lengte hebben en van brandwerend materiaal zijn gemaakt.

Ventilatie

Het is voor jouw gezondheid belangrijk goed te ventileren tijdens het stoken. Door ventilatie krijgt het vuur genoeg zuurstof om te branden, worden schadelijke stoffen afgevoerd en komt er frisse lucht in huis. In sommige gevallen moet de ventilatiemogelijkheid in huis worden aangepast. Laat je goed informeren over de noodzaak van ventilatie als je een hout- of pelletkachel of open haard aanschaft.