Miljoenen huiseigenaren onterecht verplicht tot warmtepomp
Bijna 2,5 miljoen huiseigenaren dreigen onterecht verplicht te worden een hybride warmtepomp te kopen. Bovendien heeft de verplichte aanschaf van een warmtepomp zeer ongelijke en daarmee onrechtvaardige financiële gevolgen voor huiseigenaren. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van Vereniging Eigen Huis door adviesbureau Berenschot.
Demissionair minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) wil dat huiseigenaren vanaf 2026 verplicht worden een hybride warmtepomp aan te schaffen bij vervanging van de cv-ketel. De verplichting geldt niet bij een terugverdientijd langer dan 7 jaar. Uit onderzoek in opdracht van De Jonge komt naar voren dat 2,65 miljoen huiseigenaren de warmtepomp binnen die periode terugverdienen. Maar uit het onderzoek van Berenschot blijkt dit bij slechts 270.000 woningbezitters zo te zijn. Dit zou betekenen dat straks zo’n 2,4 miljoen huiseigenaren onterecht een warmtepomp moeten aanschaffen. Een belangrijke oorzaak van dit verschil is dat in het onderzoek in opdracht van de minister onrealistische cijfers over het gasverbruik van woningen zijn gebruikt. Ook de inflatie en onderhoudskosten zijn niet meegenomen.
Financiële impact verschilt sterk
Uit het onderzoek van Berenschot blijkt verder dat de verplichte aanschaf van een warmtepomp (kosten: € 4.500 - 5.700 exclusief cv-ketel en inclusief subsidie) grote financiële gevolgen kan hebben voor huiseigenaren. Deze verschillen bovendien sterk per huiseigenaar. Sommigen hebben er profijt van, terwijl anderen er onder de streep op achteruit gaan. Deze laatste groep betreft vooral kwetsbare huishoudens. Ook kan de investering nadelige gevolgen hebben voor de financiële buffer en financiële flexibiliteit van deze groep.
Hoger gasverbruik, grotere besparing
Deze ongelijkheid ontstaat onder andere doordat de aanschaf van een warmtepomp vooral positief uitpakt voor huiseigenaren met een hoog gasverbruik. Zij besparen ook veel. Dit is vaak het geval bij grotere – en duurdere – woningen. Een andere factor die sterk van invloed is op het financiële plaatje, is de wijze van financiering. Wie een warmtepomp moet financieren met een lening met rente, is onderaan de streep vaak slechter uit.
Meer maatwerk graag
Volgens Maud Weide, belangenbehartiger bij Vereniging Eigen Huis, is er alle reden voor De Jonge om zijn plannen nog eens kritisch tegen het licht te houden. “De hybride warmtepomp is in sommige gevallen absoluut een goede manier om het gasverbruik te verminderen en een bijdrage te leveren aan de klimaatdoelstellingen. Maar we moeten voorkomen dat huiseigenaren onterecht verplicht worden een warmtepomp aan te schaffen en hierdoor grotere financiële risico's lopen.”
Vereniging Eigen Huis roept de minister op de aannames achter de berekening van de terugverdientijd aan te passen. Maatwerk is hierbij belangrijk. Daarnaast moet de subsidie voor warmtepompen omhoog. Dit zorgt voor kortere terugverdientijden en voorkomt dat huiseigenaren er onderaan de streep op achteruitgaan. Tenslotte moet de minister de verplichting tot een warmtepomp zien als onderdeel van de gehele energietransitie van huiseigenaren, die immers ook worden geacht te isoleren of over te stappen op elektrisch koken.
Factsheet onderzoek impact verplichting warmtepomp (pdf)
Onderzoek impact verplichting warmtepomp (pdf)
Hybride warmtepomp verplicht: veelgestelde vragen Alles over de hybride warmtepomp